Jak dobrać naciąg tenisowy?
Jak dobrać naciąg tenisowy?
W świecie tenisowym mówi się, że silnikiem rakiety jest naciąg tenisowy. Jest w tym dużo prawdy. Od rodzaju naciągu i siły mierzonej w kilogramach (w przedziale około 20-30 kg), z jaką jest założony naciąg, zależeć będzie w dużym stopniu, jak będzie się grało rakietą. Obecnie na rynku coraz częściej spotyka się nowe rakiety bez naciągu. Wynika to z tego, że i tak każdy tenisista powinien dobierać naciąg oraz wybierać siłę z jaką naciąg powinien być naciągnięty według własnych preferencji. Bardzo często zaleca się aby fabryczny naciąg (jeżeli rakieta taki posiada) wymienić po zakupie rakiety na nowy, gdyż siła z jaką rakieta jest naciągana w fabryce (oraz czas jaki minął od tego momentu) mogą powodować, że mimo dobrania właściwej rakiety do umiejętności gracza, nie będzie się nią grało najlepiej. Przy doborze naciągu należy kierować się jego elastycznością oraz grubością. Siły, z jakimi powinny być naciągane rakiety są zazwyczaj podawane przez producent. Zależy to przede wszystkim od wytrzymałości ramy rakiety.
Naciągi tenisowe należy często i regularnie wymieniać. Częstotliwość wymiany naciągu zależy przede wszystkim od siły, z jaką gra zawodnik, intensywności grania, grubości naciągu, rodzaju piłek (ciężkie piłki powodują szybsze pękanie naciągu), przypadkowości (nieczyste uderzenie tuż przy ramie rakiety), wilgotności naciągu (zwłaszcza podatne na pękanie są naciągi naturalne z jelit zwierzęcych). Zasadniczo powinno wymieniać się naciąg przynajmniej raz w roku, nawet jeśli nie uległ pęknięciu. Wynika to z faktu, że w tym czasie traci część ze swoich właściwości, (głównie elastyczność )z powodu zmian temperatur w jakich się znajduje i ciągłego napięcia, które pod wpływem gry ulega w tym czasie znacznemu ubytkowi. Naciągu nie dobieramy do rakiety. Naciąg dobieramy do stylu gry i do własnych preferencji.
Rodzaje naciągów
Istnieją różne typy naciągów, biorąc pod uwagę materiał z którego są skonstruowane oraz z uwagi na sposób konstrukcji. Z punktu widzenia materiałów zastosowanych można wyróżnić: najmniej komfortowe tzw. "druty" czyli naciągi poliestrowe, naciągi bardziej komfortowe, miękkie - syntetyczne i nylonowe. Do najbardziej komfortowych, ale i bardzo drogich zaliczamy naciągi naturalne, które są zarazem najmniej wytrzymałe. Z punktu widzenia konstrukcji naciągi można podzielić na naciągi monofilamentowe i naciągi "multifilamentowe" (wielowłókniste - bardzo komfortowe o dobrej kombinacji grywalności i wytrzymałości). Pomiędzy tymi skrajnościami zawierają się różne wariacje: od rdzenia z otoczką pojedynczą, z wieloma otoczkami, z dodatkowo ukształtowaną otoczką zewnętrzną (np. kształt przekroju sześcianu), aż po wykorzystanie w tej samej strunie materiałów z różnych tworzyw.
Siła naciągu
Siła naciągu ma istotne znaczenie odnośnie kontroli i siły uderzenia, elastyczności i wytrzymałości naciągu. Zmniejszenie siły naciągu powoduje, że naciąg lepiej tłumi drgania, staje się bardziej elastyczny. Powstaje "efekt trampoliny", który jednocześnie powoduje przyrost mocy uderzenia i zmniejszenie kontroli. Zwiększenie siły powoduje reakcje odwrotne.
Średnica naciągu
Średnica naciągu szczególnie wpływa na wytrzymałość i elastyczność naciągu. Określana jest w milimetrach i mieści się w granicach pomiędzy 1,1-1,4 mm.
Właściwości naciągu ze względu na grubość:
1. Im grubszy naciąg, tym oferuje więcej wytrzymałości, kosztem mocy, kontroli, czucia i komfortu.
2. Cieńsze naciągi zapewniają lepszy komfort, czucie, kontrolę, tłumienie negatywnych drgań i moc uderzeń.
Gracze lubiący uderzenia rotacyjne powinni stosować cieńsze naciągi, ponieważ im cieńszy naciąg tym łatwiej nadać piłce rotację. Należy wspomnieć, że przy wyborze grubości naciągu powinno się brać pod uwagę ilość strun (układ strun), ponieważ przy większej ilości strun lepsze będą cieńsze naciągi.
Grywalność i wytrzymałość naciągu
Wiele firm stosuje oznaczenia playability (grywalność) oraz durability (trwałość). Niestety - im naciąg bardziej "grywalny" (bardziej elastyczny komfortowy, z dobrą dynamiką) tym mniej trwały. Największą trwałość mają monofilamentowe, grube "druty". Największą "grywalność" mają cienkie multifilamenty i naciągi naturalne. Wszystkie obecnie dostępne na rynku naciągi to kombinacja tych dwóch parametrów, a zarazem kompromis pomiędzy grywalnością i trwałością. Nie ma na rynku naciągu, który byłby kompletny jeśli chodzi o grywalność, a zarazem trwałość.
Zasady, którymi warto kierować się zakładając nowy naciąg
1. Cieńsze naciągi pozwalają łatwiej nadawać rotację.
2. Struny bardziej miękkie lepiej tłumią drgania niż struny twarde.
3. Cieńsze lub bardziej elastyczne struny dają szybszą piłkę.
4. Przy większej ilości strun lepsze będą cieńsze naciągi.
5. Do mniejszych główek lepiej wybrać cieńsze struny.
6. Przy twardych ramach nie są wskazane bardzo twarde i grube naciągi.
7. Naciągi chropowate (karbowane) nadają piłce większą rotację.
8. Twarde, jednowłókniste naciągi zwiększają trwałość.
9. Wielowłókniste naciągi są bardziej komfortowe, ale mniej wytrzymałe.
10. Elastyczne naciągi dają lepsze przyspieszenie niż twarde naciągi.
11. Gęsty przeplot strun w rakiecie np. 18/20 zwiększy nam kontrolę, ale zmniejszy dynamikę uderzeń i osłabi rotację.
12. Rzadszy przeplot strun np. 16/19 zwiększy dynamikę, siłę uderzeń i większą rotację piłki, ale okupione to będzie mniejsza kontrolą.
13. Większa główka rakiety pomoże zwiększyć dynamikę i rotację piłki kosztem kontroli nad nią.
14. Mocniej naprężone struny w rakiecie dają większą kontrolę nad piłką, ale zmniejszają siłę, dynamikę oraz rotację. Zwiększenie naprężenia strun powoduje także mniejszy komfort gry.
15. Słabsze naprężenie strun rakiety zmniejsza kontrolę nad piłką. Uzyskamy za to większą dynamikę uderzeń i rotację, gdyż piłka dłużej znajduje się na strunach i "wgryza" się bardziej w rakietę.
16. Cieńszy naciąg odbije się na lepszym zdrowiu zawodnika gdyż przejmie większą ilość drgań (nie są one przenoszone na ramię zawodnika). Minusem zmniejszania średnicy naciągu jest niekorzystny wpływ na jego trwałość.
17. Grubszy naciąg spowoduje, że wzrośnie trwałość.
18. Elastyczny naciąg pomoże nam uzyskać komfort gry, tak ważny dla osób z problemami "łokcia tenisisty", z nadgarstkiem czy z barkiem. Otrzymamy również większą dynamikę i rotację, ale okupione to zostaje większa procentową utratą naprężenia strun, a co za tym idzie trwałością.
19. Sztywny naciąg pozwoli osiągnąć większą trwałość kosztem dynamiki i komfortu gry.